Geen haar op mijn hoofd had bij het zien van deze tweede wereldoorlog bunker in hartje Berlijn kunnen vermoeden wat een feest ons binnen te wachten zou staan. Want wees nou eerlijk, het ziet er niet bepaald gezellig uit. Des te meer verrast was ik toen ik met een groep van veertien bezoekers een rondleiding kreeg. Enkele zinnenprikkelende hoogtepunten uit de totaal tachtig kamers van Sammlung Boros op een rijtje.
‘Popcorn machine’ van Michael Sailstorfer
Een overweldigend aroma komt je tegemoet.
Al voor het bereiken van de etage waar het kunstwerk van Michael Sailstorfer staat, krijg je het vermoeden getrakteerd te gaan worden op een zoete lekkernij. De geur van popcorn hangt werkelijk over de hele verdieping. En toch ben je verrast wanneer je de ruimte binnenstapt en het schouwspel gadeslaat. Overweldigd door het aroma, zie je de popcornpitten een voor een uit de gloeiend hete koker springen, inclusief het welbekende ‘pop’ geluidje. Al sinds het begin van deze vier jaar durende tentoonstelling staat de machine aan, en spuwt onafgebroken haar popcorn de ruimte in. Inmiddels drie en een half jaar verder is er een berglandschap van popcorn ontstaan.
‘Latent measures’ van Awst & Walther
Praten via een buis, het pure gevoel van ‘analoog’.
Dit werk van Awst & Walther, werkt hoe dan ook op de lachspieren. Wat je elkaar ook te vertellen hebt, door de vervorming van het geluid krijgt ieder boodschap naar de ander kant een grappige lading. Al bij het zien van het kunstwerk ontstaat er een kinderlijke drang om door het kunstwerk heen te kijken maar nog liever doorheen te praten; als een telefoon gemaakt van twee conservenblikken en een touwtje. Een woord, een geluid, je verzint het, het komt er tien meter verderop compleet anders uit. De vreugde is groot, maar niet voor lang want snel worden we tot de orde geroepen om door te gaan naar het volgende paradepaardje.
‘Teenage room’ van Klara Liden
Op zoek naar het verborgen luikje.
Dit werk van Klara Liden is niet bepaald het meest gezellige werk in de collectie. Bij binnenkomst van deze zaal is iedereen dan ook even met stomheid geslagen. Wat moet je hier nou van denken? De kunstenaar heeft met deze zwartgallige benadering van een kinderkamer getracht de bezoeker aan het denken zetten over de zwarte bladzijden in zijn of haar kinderleven. De lamp aan het plafond is een oude bekende voor velen van ons, een grapje van de Zweedse kunstenares en haar Zweedse kunstvrienden om in hun installaties altijd een stukje IKEA terug te laten komen. Maar wat dit kunstwerk echt bijzonder maakt is het luikje links onderin de ruimte. Je raadt het waarschijnlijk al, je mag er doorheen kruipen.
Om zo vervolgens in de volgende kamer van het museum uit te komen.
‘Bell’ van Kris Martin
Het geluid van een bel in een museum werkt bevrijdend.
Bij het zien van het werk van Kris Martin ontstaat er een bepaalde onrust in de groep. Alle ogen gericht op het touw dat binnen handbereik over de railing hangt. Het zal toch niet echt?
Jawel, iedereen mag de loodzware bel laten rinkelen, luid hem zo hard als je wilt!
‘Parallelwelt’ van Alicja Kwade
De vrolijke eenvoud van geschakelde objecten.
Bij het zien van dit werk van Alicja Kwade wordt je vrijwel meteen gegrepen, een gek soort verwondering maakt meester van je. Het perfect symmetrische geheel doet met de titel Parellelwelt haar werk dan ook eer aan. Ze laat zien hoe mooi eenvoud kan zijn maar ook hoe zinnenprikkelend. Wat in eerste instantie een glasplaat lijkt te zijn, blijkt in werkelijkheid een spiegel, het is bijzonder hoe je op het verkeerde been gezet wordt. De kunstenaar speelt met je gedachten.
‘Wolke’ van Michael Sailstorfer
Alsof je een duik neemt in een ballenbad.
Opnieuw een werk van Michael Sailstorfer, dit werk genaamd ‘Wolke’ is volledig gemaakt met verschillende maten binnenbanden van vrachtwagens. Met dit werk wil hij de kijker laten nadenken over wat onze relatie is met de natuur en ons de grootte van de natuur laten ervaren. Ook bij dit werk van Michael Sailstorfer wordt ons reukorgaan weer in actie gezet. De welbekende geur van rubber is door deze hele ruimte aanwezig, te meer ook omdat zijn andere kunstwerk Zeit ist keine autobahn in dezelfde ruimte staat. Maar wat de kunst van Sailtstorfer het leukste maakt is dat je het echt kunt beleven. De groep maakt dan ook dankbaar gebruik van het aanbod het kunstwerk in te lopen. Binnenin het kunstwerk bekruipt ons het nostalgische gevoel van een ballenbak, uniek.
‘Zeit ist keine autobahn’
Anderhalf uur verder en met het gevoel een dag in de Efteling te zijn geweest, verlaten we de bunker. Een ton aan ervaringen rijker en vastberaden om hier terug te komen wanneer de nieuwe tentoonstelling in 2016 opent. Sammlung Boros geeft je kijk op moderne kunst een andere dimensie, eentje die je zinnen verzet en perspectieven verbreed. Een aanrader voor iedereen die moderne kunst nog niet begrijpt. Want hier leer je het begrijpen.
Geschreven door gastblogger Joost Gijzel